Các Thiết Bị Chống Sét Quan Trọng Trong Hệ Thống Điện Dân Dụng Và Công Nghiệp

Các Thiết Bị Chống Sét Quan Trọng Trong Hệ Thống Điện Dân Dụng Và Công Nghiệp

⚡ Sét là hiện tượng tự nhiên có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho hệ thống điện, thiết bị điện tử và thậm chí cả tính mạng con người. Dù trong nhà ở hay trong nhà máy, các thiết bị chống sét đóng vai trò như “lá chắn” bảo vệ an toàn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ công dụng chống sét van, cách lựa chọn và tiêu chuẩn lắp đặt chống sét lan truyền, cũng như giải pháp đồng bộ cho hệ thống điện.

1. Vì sao cần lắp thiết bị chống sét ?

Khi sét đánh trực tiếp hoặc gián tiếp qua đường dây điện, nó tạo ra xung điện áp rất lớn (có thể lên tới hàng trăm kV), phá hủy các linh kiện điện tử và gây chập cháy. Thiệt hại không chỉ ở giá trị thiết bị mà còn gián đoạn sản xuất hoặc sinh hoạt.

Lợi ích của việc lắp đặt thiết bị chống sét:

• 🛡️ Bảo vệ thiết bị điện và điện tử khỏi hư hỏng.
• 🔒 Giảm nguy cơ cháy nổ do xung điện.
• 💰 Tiết kiệm chi phí sửa chữa, thay thế.
• 🏭 Đảm bảo hoạt động ổn định cho hệ thống điện công nghiệp.

2. Các thiết bị chống sét quan trọng trong hệ thống điện dân dụng

Trong nhà ở, thiết bị điện tử và đồ gia dụng thường dễ bị ảnh hưởng bởi dòng sét lan truyền. Một số thiết bị chống sét dân dụng cần có gồm:

🔹 Bộ chống sét lan truyền 1 pha

• Chức năng: Hấp thụ và triệt tiêu xung điện áp do sét gây ra, bảo vệ thiết bị như TV, tủ lạnh, máy giặt, modem internet.
• Ưu điểm: Lắp đặt trực tiếp trong tủ điện, bảo vệ toàn bộ hệ thống điện gia đình.

🔹 Bộ Cắt lọc sét 25A Cho thiết bị điện tử

• Ưu điểm: Dễ sử dụng, chỉ lắp trước ổ cắm điện các thiết bị điện tử.
• Thích hợp: Laptop, máy tính để bàn, router WiFi, camera an ninh.

👉 Với hệ thống điện dân dụng, bộ thiết bị cơ bản cần có ít nhất SPD chống sét 1 pha + bộ cắt lọc sét 25A để an toàn hơn trước rủi ro sét đánh.

3. Các thiết bị chống sét quan trọng trong hệ thống điện công nghiệp

Khác với điện dân dụng, hệ thống công nghiệp đòi hỏi khả năng bảo vệ mạnh mẽ hơn do quy mô lớn và giá trị thiết bị cao.

🔹 Bộ chống sét 3 pha

• Ứng dụng: Bảo vệ tủ điện tổng, máy móc công suất lớn, hệ thống điều khiển tự động.
• Khả năng chịu dòng: Từ 50kA đến hơn 150kA, phù hợp với mức độ xung sét lớn.

🔹 Tủ cắt lọc sét công nghiệp

• Chức năng: Vừa cắt dòng xung, vừa lọc nhiễu giảm gia tang điện áp đột ngột, giúp hệ thống vận hành ổn định, Lắp bảo vệ trước hệ thống mạng, Datacenter, PLC…..
• Ứng dụng: Nhà xưởng sản xuất, khu công nghiệp, tòa nhà văn phòng.

🔹 Thiết bị chống sét cho hệ thống năng lượng mặt trời (Solar PV)

• Chống sét DC (PV50-600-V-C-S, PV50-1000-V-CD-S): Bảo vệ dãy pin năng lượng mặt trời trước xung sét trực tiếp hoặc gián tiếp.
• Chống sét AC(DS50/385-(V+T)-(S), DT50/385-(V+T)-(S)): Bảo vệ inverter và hệ thống đấu nối lưới điện.
• Tầm quan trọng: Do hệ thống solar thường lắp ngoài trời, nguy cơ bị sét đánh trực tiếp rất cao.

🔹 Hệ thống chống sét cho nhà xưởng và tòa nhà cao tầng

• Bao gồm: kim thu sét, dây thoát sét, hệ thống tiếp địa kết hợp với SPD trong tủ điện.
• Đây là giải pháp toàn diện nhằm bảo vệ cả công trình và con người.

👉 Với hệ thống công nghiệp, giải pháp thường là kết hợp nhiều thiết bị chống sét để tạo thành chuỗi bảo vệ nhiều lớp.

4. So sánh thiết bị chống sét dân dụng và công nghiệp

👉 Như vậy, thiết bị chống sét dân dụng thiên về bảo vệ thiết bị nhỏ và tiện ích gia đình, trong khi thiết bị công nghiệp yêu cầu khả năng chịu tải và độ bền cao hơn nhiều.

5. Tiêu chuẩn lắp đặt chống sét lan truyền

Để các thiết bị chống sét quan trọng hoạt động hiệu quả, cần tuân thủ các tiêu chuẩn:

• IEC 61643: Tiêu chuẩn quốc tế về SPD.
• TCVN 9385:2012: Tiêu chuẩn thiết kế, lắp đặt và kiểm tra hệ thống chống sét.
• Dây tiếp địa ngắn nhất có thể, tiết diện phù hợp (≥ 16mm² đồng).
• Lắp SPD gần nguồn điện cần bảo vệ nhất.
• Không để dây dẫn chống sét chạy song song quá lâu với dây tải điện để tránh cảm ứng xung.

Tiêu Chuẩn Lắp Đặt và Thương Hiệu Uy Tín

Để hệ thống chống sét hoạt động hiệu quả, việc tuân thủ các tiêu chuẩn lắp đặt chống sét lan truyền là bắt buộc. Tại Việt Nam, tiêu chuẩn TCVN 9385:2012 là kim chỉ nam cho việc thiết kế, kiểm tra và bảo trì hệ thống chống sét. Ngoài ra, các tiêu chuẩn quốc tế như IEC 62305 cũng được áp dụng rộng rãi.

Một số nguyên tắc vàng khi lắp đặt:

• Dây dẫn phải ngắn nhất có thể.
• Tiếp địa đúng kỹ thuật, điện trở tiếp đất phải đạt chuẩn.
• Phân chia các vùng bảo vệ (LPZ) để có giải pháp bảo vệ phù hợp cho từng khu vực.

Khi có nhu cầu mua thiết bị chống sét, việc lựa chọn thương hiệu uy tín là vô cùng quan trọng. Các thương hiệu hàng đầu thế giới như Prosurge (Mỹ) thiết bị chống sét LPI (Úc), OBO (Đức), Schneider (Pháp),..đã được kiểm chứng về chất lượng và hiệu quả qua nhiều công trình lớn trên toàn cầu. Các sản phẩm này đều có đầy đủ chứng nhận chất lượng, thông số kỹ thuật rõ ràng và chế độ bảo hành tin cậy.

6. Tóm lại

Các thiết bị chống sét quan trọng trong hệ thống điện dân dụng và công nghiệp đóng vai trò bảo vệ an toàn cho người dùng, thiết bị và công trình. Nếu điện dân dụng cần SPD 1 pha, hộp chống sét và ổ cắm chống sét, thì điện công nghiệp lại đòi hỏi SPD 3 pha, tủ cắt lọc sét, SPD cho hệ thống solar và giải pháp chống sét tổng thể.

👉 Đầu tư đúng thiết bị chống sét không chỉ giúp bảo vệ tài sản, mà còn đảm bảo hoạt động ổn định, liên tục cho cả gia đình và doanh nghiệp.