Sét có đánh trúng cây thấp hơn nhà không?

Sét Có đánh Trúng Cây Thấp Hơn Nhà Không ?

Sét luôn là hiện tượng tự nhiên đầy nguy hiểm và khó lường. Trong tiềm thức của nhiều người, sét sẽ ưu tiên đánh vào những nơi cao nhất – như tòa nhà chọc trời, tháp phát sóng. Nhưng sự thật có đúng như vậy không? Sét có đánh trúng cây thấp hơn nhà không?

1. Sét đánh vào đâu? Không phải lúc nào cũng là nơi cao nhất

Nguyên tắc phổ biến mà ai cũng nghĩ đến là “sét đánh vào nơi cao nhất”. Điều này chỉ đúng trong đa số trường hợp thông thường, chứ không phải nguyên tắc tuyệt đối. Trên thực tế, sét không chỉ phụ thuộc vào độ cao, mà còn bị chi phối bởi nhiều yếu tố vật lý khác như:

• Tính dẫn điện của vật thể
• Điều kiện môi trường xung quanh (độ ẩm, nhiệt độ, điện tích)
• Đặc điểm cấu tạo địa chất, thực vật

• Sét đánh ngang: Trong một số trường hợp, sét đánh vào một vật thể cao (như nhà) nhưng sau đó phóng sang các vật thể thấp hơn gần đó, như cây cối, gây ra hiện tượng sét đánh gián tiếp.

Vì vậy, một cây thấp hơn ngôi nhà bên cạnh hoàn toàn có thể bị sét đánh trước nếu nó tạo ra môi trường “thuận lợi hơn” cho tia sét.

2. Những yếu tố quyết định nơi sét đánh trúng

3.Hậu quả khi cây bị sét đánh

Khi sét đánh trúng cây, hậu quả có thể nghiêm trọng, đặc biệt nếu cây nằm gần nhà:

• Cháy nổ: Nước trong cây bốc hơi nhanh chóng khi bị sét đánh, gây nổ hoặc cháy cây, có thể lan sang nhà.
• Hư hỏng công trình: Nếu cây đổ ngã do sét đánh, nó có thể gây thiệt hại cho nhà cửa, đường dây điện, hoặc các tài sản khác.
• Nguy cơ cho con người: hi sét đánh xuống đất (thông qua cái cây), dòng điện sẽ không biến mất ngay lập tức. Nó sẽ lan truyền ra mọi hướng trên bề mặt đất trong một khu vực nhất định. Càng gần điểm sét đánh, điện áp trên mặt đất càng cao. Sự chênh lệch điện áp giữa hai điểm trên mặt đất được gọi là điện áp bước. Nếu một người hoặc động vật đang đứng trong khu vực này, sự chênh lệch điện áp giữa hai chân sẽ tạo ra một dòng điện chạy qua cơ thể, có thể gây tê liệt, bỏng nặng hoặc tử vong. Đây là lý do tại sao việc trú mưa dưới gốc cây khi có sấm sét là hành động cực kỳ nguy hiểm, ngay cả khi cây đó không bị sét đánh trực tiếp. Năng lượng từ một cú sét đánh vào cây gần đó vẫn có thể gây chết người qua điện áp bước.

4. Làm thế nào để giảm nguy cơ sét đánh trúng cây?

Để bảo vệ cả ngôi nhà và cây cối xung quanh khỏi nguy cơ sét đánh, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Lắp đặt hệ thống chống sét chất lượng : Đảm bảo ngôi nhà được trang bị hệ thống chống sét đạt tiêu chuẩn (như TCVN 9385:2012 hoặc IEC 62305). Hệ thống này cần có kim thu sét đủ cao để bao phủ cả khu vực xung quanh, bao gồm cây cối gần nhà.
• Kiểm tra và bảo trì hệ thống chống sét: Hệ thống chống sét cần được kiểm tra định kỳ (12 Tháng/lần) để đảm bảo các thành phần như kim thu sét, dây dẫn, và hệ thống tiếp địa hoạt động hiệu quả. Điện trở tiếp địa nên được duy trì dưới 10 ohm.
• Trồng cây cách xa nhà: Tránh trồng cây cao hoặc cây dễ thu hút sét (như cây thông, cây dừa) gần nhà. Nếu cây đã trồng, hãy đảm bảo chúng nằm trong vùng bảo vệ của hệ thống chống sét.
• Lắp đặt thiết bị chống sét lan truyền (SPD): Để bảo vệ các thiết bị điện tử trong nhà khỏi dòng điện đột biến do sét đánh vào cây hoặc đường dây điện gần đó, hãy lắp đặt thiết bị chống sét lan truyền (Surge Protective Device) trên bảng điện chính.
• Cắt tỉa cây thường xuyên: Cắt tỉa các cành cây cao hoặc nhô ra gần nhà để giảm nguy cơ thu hút sét. Cây thấp, gọn gàng ít có khả năng bị sét đánh hơn.
• Hạn chế đứng gần cây khi có bão sét: Trong cơn bão, tránh trú dưới tán cây, đặc biệt là cây cao hoặc cây ở khu vực trống trải, vì chúng dễ bị sét đánh.

5. Các biện pháp an toàn trong mùa bão sét

Ngoài việc bảo vệ cây cối và ngôi nhà, bạn cũng cần thực hiện các biện pháp an toàn cá nhân khi có bão sét:

• Tránh chạm vào vật kim loại: Không chạm vào các vật như đường ống nước, khung cửa kim loại, vì chúng có thể dẫn điện sét.
• Tắt nguồn thiết bị điện tử: Rút phích cắm các thiết bị không cần thiết để tránh hư hỏng do dòng điện đột biến.
• Không sử dụng điện thoại cố định: Dây điện thoại có thể dẫn dòng điện sét vào nhà.
• Ở trong nhà hoặc nơi an toàn: Tránh đứng gần cửa sổ, cửa ra vào, hoặc các khu vực trống trải khi có bão sét.
• Không thể chủ quan vì “cây cao hơn nhà” : Nếu bạn nghĩ rằng có một cây to cao hơn trong vườn, nên nhà mình sẽ an toàn thì đó là suy nghĩ sai lầm. Cây chỉ là một “mồi nhử tiềm năng”, nhưng không đảm bảo 100% nhà bạn không bị sét đánh.